Ένας σοβαρός κίνδυνος είναι το ατύχηµα λόγω εργασίας εν µέσω οδικής κυκλοφορίας. Επίσης υφίσταται και ο κίνδυνος τραυµατισµού ή σύνθλιψης εργαζόµενου κατά την κίνηση του απορριµµατοφόρου µε την όπισθεν λόγω ανεπαρκούς εποπτείας του οδηγού ή μη σωστής συνεργασίας με τους συνοδούς. Τέλος μπορεί να έχουμε πτώση εργαζόµενου από το σκαλοπάτι εξαιτίας υψηλής ταχύτητας , ή απότομης
αλλαγής κατάστασης (απότομο σταμάτημα) ή απροσεξία του συνοδού .
Βασικά μέτρα πρόληψης και ελαχιστοποίησης των ατυχημάτων αυτών είναι :
Α) Εκπαίδευση εργαζομένων (οδηγών – συνοδών), σύστημα παρεμπόδισης κίνησης οχήματος όπισθεν με εργαζόμενους στους βατήρες, ασφαλείς διαδικασίες με κουμανταδόρο, να μην ακυρώνονται τα συστήματα ασφαλείας και να μην αποσπάται η προσοχή του εργαζόμενου.
Β) Πριν την ανάληψη των καθηκόντων τους οι εργαζόµενοι να χρησιμοποιούν τα ΜΑΠ που τους έχουν χορηγηθεί .
Γ) Το συνεργείο συντήρησης - επισκευής των οχηµάτων καθαριότητας του ∆ήµου να επιθεωρεί τα οχήµατα και προβαίνει στην άµεση επισκευή ή αντικατάσταση σε περίπτωση βλάβης των συστημάτων ασφαλείας και των υπόλοιπων συστημάτων για τη ομαλή κίνηση του οχήματος .
Δ) Σύσταση στους οδηγούς να µην αναπτύσσουν ταχύτητες µεγαλύτερη των 30 km/h όταν βρίσκεται εργαζόµενος στο σκαλοπάτι (υπάρχει σύστημα στα σύγχρονα απορριματοφόρα που το απαγορεύει) .
Ε) Όταν η διανυόµενη απόσταση υπερβαίνει τα 300 µέτρα ή οι καιρικές συνθήκες είναι δυσµενείς οι εργαζόµενοι ανεβαίνουν στην καµπίνα του οδηγού και φορούν τη ζώνη ασφαλείας.
ΣΤ) Πρέπει να γίνει σωστή διευθέτηση - τοποθέτηση των κάδων ώστε να αποτρέπεται η οπισθοπορεία .
Ζ) Τοποθέτηση προειδοποιητικών πινακίδων σε διασταυρώσεις στροφής των απορριµµατοφόρων για την αποτροπή παρεµποδίσης της κίνησή τους.
Τραυματισμοί κατά τη λειτουργία των οχημάτων και την αποκομιδή.
Κατά την εργασία της αποκομιδής υπάρχει πάντα ο κίνδυνος τραυµατισµού των χεριών , γλιστρήματος και τρυματισμός από αντικείμενα . Οι λόγοι που προκαλούνται τέτοιου είδους ατυχήματα προέρχονται αν :
Α) Οι πείροι ασφαλείας των βραχιόνων του ανυψωτικού µηχανισµού έχουν παραµορφωθεί ελαφρά και δεν κινούνται ανεµπόδιστα, µε αποτέλεσµα οι εργάτες προσπαθώντας να απελευθερώσουν τους πείρους να εγκλωβίσουν τα δάκτυλά τους στο µηχανισµό .
Β) Οι εργζόμενοι δεν προωθούν τον κάδο κρατώντας τον αποκλειστικά από τις χειρολαβές με αποτέλεσμα τα χέρια τους να παγιδευτούν µεταξύ του κάδου και των βραχιόνων του ανυψωτικού µηχανισµού..
Γ) Κίνδυνος λόγω παραμόρφωσης του κάδου , κακή αγκίστρωση , βάρος του κάδου και μεγάλη κλίση οδοστρώματος για το χειρισμό του κάδου και της ανύψωσης, της ανύψωσης ή της απαγκίστρωσης των κάδων.
Δ) Γλίστρημα λόγω φθορών στα σκαλοπάτια των απορριµµατοφόρων που πολλές φορές αποκτούν και κλίση . Υπάρχει πάντα και ο κίνδυνος πτώσης από πάτηµα σε ολισθηρά απορρίµµατα .
Ε) Τέλος υπάρχει πάντα και ο κίνδυνος τραυµατισµού από αιχµηρά αντικείµενα (µέταλλα, γυαλιά) που βρίσκονται µέσα σε κάδους απορριµµάτων , εξέχουν από αυτόν ή από το µηχανισµό συµπίεσης όταν επιχειρήσει να ωθήσει απορρίµµατα που έχουν σφηνωθεί σε κάδο εντός του απορριµµατοφόρου.
Βασικά μέτρα πρόληψης και ελαχιστοποίησης των ατυχημάτων αυτών είναι :
Α) Εκπαίδευση εργαζομένων, ασφαλείς διαδικασίες, συμβατότητα του μηχανισμού ανύψωσης, καλή συντήρηση, κάδοι σε καλή κατάσταση, σε περίπτωση μπλοκαρίσματος του κάδου απαγορεύεται η επέμβαση του εργαζόμενου, σωστή συντήρηση απορριμματοφόρου.
Β) Κάδοι σε καλή κατάσταση και όχι υπερφορτωμένοι, τήρηση απόστασης ασφαλείας .
Γ) Γάντια ασφαλείας και ρουχισμός , Μέσα Ατομικής Προστασίας και ευαισθητοποίηση πολιτών
Δ) Τα πληρώµατα των απορριµµατοφόρων να καταγράφουν καθηµερινά τα όποια προβλήµατα παρουσιαζονται στη διάρκεια της εργασίας τους που αφορούν στο όχηµά τους, στον ανυψωτικό µηχανισµό, στην καλή συντήρηση των κάδων. Οι παρατηρήσεις αυτές να λαμβάνονται υπόψη από τους προισταμένους του Τµήµατος Οχηµάτων και Αποκομμιδής και στη συνέχεια να δροµολογούνται οι απαιτούµενες ενέργειες άµεσης άρσης των προβληµάτων που κατεγράφησαν.
Ε) Επιθεώρηση και επισκευή κάδων που παρουσιάζουν φθορές .
ΣΤ) Ελεγχος και σωστή λειτουργία του πείρου κάθε βραχίονα ανύψωσης , σωστή απόσταση των βραχιόνων και έλεγχος για εµφάνιση σκουριάς ή την ύπαρξη υπολειµµάτων απορριµµάτων που ενδέχεται να παρεµποδίσουν την κίνηση τους από το πλήρωµα του απορριµµατοφόρου πριν την ανάληψη της βάρδιας.
Τραυματισμοί λόγω βιασύνης.
Ενας σοβαρότατος κίνδυνος τραυματισμού προέρχεται από την Βιασύνη.
Η βιασύνη κατά την εργασία προέρχεται ή από το γεγονός ότι πολλοί θεωρούν τη δουλειά στην καθαριότητα ως δυσάρεστη , µε αποτέλεσµα οι ίδιοι να πιέζονται να την ολοκληρώσουν γρηγορότερα ή µπορεί να επιθυµούν κάποιες ηµέρες την επιτάχυνση του δροµολογίου τους για προσωπικούς λόγους.
Μέτρα περιορισµού του κινδύνου ατυχήµατος λόγω βιασύνης:
Α) Ενηµέρωση των εργαζοµένων για την πρόληψη των ατυχηµάτων λόγω βιασύνης
Β) Χρήση συστήµατος GPS για την επισήµανση των δροµολογίων στα οποία η αποκοµιδή επισπεύδεται υπέρµετρα.
Γ) Αυστηρή τήρηση του καθηµερινού ωραρίου και του χρόνου αποκομμιδής για κάθε δρομολόγιο.
Δ) Να υπάρξει επαναπρογραμματισμός δρομολογίων αποκομμιδής σε περιπτώσεις αυξημένης παρακώλυσης της οδικής κυκλοφορίας που αποτελεί και ένας αντικειµενικός παράγοντας πίεσης κατά την αποκοµιδή των απορριµµάτων.
Κίνδυνοι για την Υγεία.
Α) Ηλιακή ακτινοβολία
Αν και οι εργάτες αποκοµιδής απορριµµάτων εργάζονται ως επί το πλείστον κατά τις πρώτες πρωινές ώρες , υπάρχουν και οι εργαζόμενοι στην ανακύκλωση που εργάζονται τις μεσημεριανές ώρες και συνεπώς υπάρχει θέμα της ηλιακής ακτινοβολίας και της θερμικής καταπόνησης . Συστήνεται στους εργαζόµενους φορούν καπέλο , να φορούν ανοιχτόχρωµα ρούχα , γυαλιά ηλίου και αντηλιακή κρέµα στο πρόσωπο . Τέλος να πίνουν νερό όσο το δυνατόν συχνότερα.
Β) Βιολογικοί παράγοντες
Ένα σηµαντικό πρόβληµα στον τομέα της καθαριότητας είναι οι διάφορες μολύνσεις οι οποίες αντιμετωπίζονται σε μεγάλο βαθμό με τον ολοκληρωμένο εμβολιασμό και με την ατομική υγιεινή .
Υπάρχει ο τέτανος που προέρχεται από κυρίως τραυµατισµούς και αντιμετωπίζεται με τον αντιτετανικό ορό καθώς και κάποιες ηπατίτιδες (ιογενείς) καθώς και άλλοι βιολογικοί παράγοντες αναλόγως το είδος απορριμάτων που μαζεύουν.
Μέτρα πρόληψης των βιολογικων παραγόντων:
-Εµβολιασµός έναντι του τετάνου (Td Vax σε τρεις δόσεις)
-Χρήση των γαντιών, μάσκας με συχνό πλύσιµο των χεριών και απολυμαντικό και απαγόρευση φαγητού και καπνίσµατος κατά την εργασία.
-Λήψη µέτρων ώστε στους δηµοσίους χώρους να µην παραµένουν αδέσποτα ζώα και λιµνάζοντα ύδατα.
- Χρήση ενδυµάτων µε µακρύ µανίκι κατά τους θερινούς µήνες τα οποία προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία αλλά και από δήγµατα εντόµων.
-Τακτικό πλύσιµο των κάδων ειδικά τους θερινούς μήνες από το πλυντήριο κάδων.
- Θα πρέπει να κατασκευαστούν αποδυτήρια και ντουζιέρες ώστε οι εργαζόμενοι να αλλάζουν ρούχα και να αποτρέπεται η µεταφορά µολυσµατικών βιολογικών παραγόντων στην οικία τους.
Γ)Χηµικοί παράγοντες, σκόνες.
Οι εργάτες των απορριµµατοφόρων εκτίθενται στη ρύπανση από την οδική κυκλοφορία καθώς και στη σκόνη και οσμή που αναδύεται συχνά κατά το άδειασµα του κάδου στο όχηµα , μαζί με επικίνδυνα υλικά αναµιγµένα µε οικιακά απορρίµµατα όπως φυτοφάρμακα , αμίαντος
κ.λ.π.
Μέτρα πρόληψης για χηµικούς παράγοντες και σκόνες είναι η χρήση μάσκα; με φίλτρο FFP1 , τα γάντια και το καπέλο , πέρα των υπόλοιπων ΜΑΠ και πάντα το τακτικό καθάρισμα των χεριών και το πλύσιμο του προσώπου.
Επιπλέον Κίνδυνοι
Α) Κίνδυνοι λόγω νυχτερινού – πολύ πρωινού ωραρίου (εργάτες απορριµµατοφόρων και οδηγοί εργάζονται καθηµερινά περί τις 4 π.µ. – 6 π.μ.) που σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις υπάρχει ενδεχόμενο να αυξάνεται η παχυσαρκία µε όλα τα συνεπακόλουθα (σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακή νόσο κλπ).
Ως ένα χρήσιµο µέτρο για τον περιορισµό των κινδύνων της κατηγορίας αυτής είναι η προσπάθεια διατήρησης, κατά το δυνατόν, σταθερότητας ωραρίων των εργαζοµένων.
Β) Οι εργάτες των απορριµµατοφόρων τραβούν τους κάδους απορριµµάτων και τους προσαρµόζουν στον ανυψωτικό µηχανισµό του απορριµµατοφόρου. Η έλξη αυτή µπορεί να χρειαστεί µεγάλη δύναµη και ενδεχοµένως να γίνει επίπονη και επικίνδυνη για τα άνω άκρα και την σπονδυλική στήλη όταν οι τροχοί του κάδου είναι φθαρµένοι, το οδόστρωµα έχει µεγάλη κλίση ή ο κάδος έχει πολύ µεγάλο βάρος.
Γ) Οι οδηγοί εκτελούν επαναλαµβανόµενες κινήσεις για το σταµάτηµα και ξεκίνηµα του (βαρέως) οχήµατος κατά τη διάρκεια του δρομολογίου .
Η παρατεταµένη στάση σε καθιστή θέση και οι δονήσεις της µηχανής των βαρέων οχηµάτων αυξάνουν, όπως είναι γνωστό, τον κίνδυνο εκφύλισης των µεσοσπονδυλίων δίσκων της οσφυϊκής µοίρας της σπονδυλικής στήλης του οδηγού.
Μέτρα προστασίας από µυοσκελετικές παθήσεις:
- Επιθεώρηση και επισκευή κάδων που παρουσιάζουν φθορές από το αρµόδιο συνεργείο.
- Καθορισµός των δροµολογίων µε το σκεπτικό να αποφεύγεται κατά το δυνατό η υπερφόρτωση των κάδων µε απορρίµµατα.
- Οι εργάτες να δουλεύουν σε ζεύγη όταν πρέπει να αποµακρυνθούν απορρίµµατα µεγάλου βάρους ή όγκου.
- Οι οδηγοί να µην αναπτύσσουν ταχύτητες όταν βρίσκεται εργαζόµενος στο σκαλοπάτι.
Δ) Τέλος υπάρχουν και οι κίνδυνοι λόγω των καιρικών συνθηκών όπως το ψύχος (που στην περιοχή του Αγρινίου δεν είναι υπερβολικό και επαναλαμβανόμενο , αλλά μεμονωμένα φαινόμενα ) και η υπερβολική ζέστη άνω των 35ο C κατά τους καλοκαιρινούς μήνες το οποίο είναι πολύ συχνό και επαναλαμβανόμενο.
Μέτρα προστασίας για τις καιρικές συνθήκες:
- Κατά τις περιόδους καύσωνα, υποχρεωτική η χρήση καπέλου και βαµβακερών ρούχων. Οι εργαζόμενοι να είναι εφοδιασμένοι με πόσιμο νερό δροσερό , να υπάρχουν ίσως περισσότερες στάσεις κατά την αποκομιδή και να γίνεται από τον Δήμο , μια μικρή αλλαγή του ωραρίου.
- Όταν η διανυόµενη απόσταση υπερβαίνει τα 200 µέτρα ή οι καιρικές συνθήκες είναι δυσµενείς (βροχή, καύσωνας κλπ) οι εργαζόµενοι ανεβαίνουν στην καµπίνα του οδηγού και φορούν τη ζώνη ασφαλείας.
ΟΔΟΚΑΘΑΡΙΣΤΕΣ
Οι οδοκαθαριστές καθαρίζουν πλατείες, πεζοδρόµια καθώς και δρόµους ήπιας κυκλοφορίας ενώ όταν εργάζονται σε δρόµους µε µεγαλύτερη κυκλοφορία, καθαρίζουν κυρίως τα πεζοδρόµια, καθώς για το οδόστρωµα των κεντρικών οδικών αρτηριών χρησιµοποιείται το αναρροφητικό σάρωθρο (όχηµα «σκούπα»). Για αποτροπή κάθε κινδύνου πάντως και αυτοί φορούν ανακλαστικό γιλέκο και υποδήµατα µε προστασία του άκρου ποδός καθώς µεταξύ των καθηµερινών καθηκόντων τους ενδέχεται να περιλαµβάνεται και ο καθαρισµός δρόµων µέτριας κυκλοφορίας.
Οδηγίες προς τα πληρώματα των απορριμματοφόρων κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους ( αποκομιδή ).
1. Απαγορεύεται η είσοδος στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας για την αποκομιδή
2. Απαγορεύεται η όπισθεν για την αποκομιδή (μόνο σε συνεννόηση με τους συνοδούς και για έκτακτες περιπτώσεις)
3. Απαγορεύεται η εκτέλεση επί του οδοστρώματος ελιγμών για την αποκομιδή
4. Η προσέγγιση γίνεται μια και έξω με ελάχιστη ταχύτητα ( ταχύτητα βαδίσματος) και με την χρήση των φωτεινών ενδείξεων ( αλαρμ ) πολύ πριν ξεκινήσει η προσέγγιση
5. Σε δρόμο μιας λωρίδας, ανά κατεύθυνση , το όχημα πάντα σταματάει στο κέντρο αυτής και πότε τέρμα δεξιά. Σε δρόμο 2 λωρίδων ανά κατεύθυνση το όχημα πάντα σταματάει στην δεξιά λωρίδα και πάντα στο κέντρο αυτής.
6. Απαγορεύεται η στάση σε στροφές. Η στάση γίνεται ή πριν την στροφή ή μετά αυτής.
7. Το όχημα σε όλες τις περιπτώσεις πρέπει να μην αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο προσπέρασης άλλου οχήματος εντός της ιδίας λωρίδας παρά μόνο εκτός αυτής ή με είσοδο του άλλου οχήματος στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας.
8. Οι συνοδοί αφού κουμπωσουν τον κάδο στο απορριματοφορο και οι 2 στέκονται δεξιά του οχήματος . Ο ένας στα χειριστήρια και ο άλλος με μέτωπο προς την κυκλοφορία και όχι πλάτη . Όπως κάνουν οι περισσότεροι.
9. Πάντα ο συνοδός που δεν χειρίζεται τα χειριστήρια έχει μέτωπο προς την κυκλοφορία και όχι πλάτη να παρακολουθεί αν έπεσαν τα σκουπίδια από τον κάδο αλλά να παρακολουθεί την κίνηση των διερχομένων οχημάτων.
10. Η σωστή θέση του οχήματος είναι κέντρο της λωρίδας και λίγο δεξιά έτσι ώστε και περιθώριο ελιγμών να έχουν οι συνοδοί αλλά και να αναγκάζει όλα τα διερχόμενα οχήματα είτε να σταματήσουν είτε να προσπεράσουν κανονικά όπως προβλέπει ο ΚΟΚ και όχι εντός της ίδιας λωρίδας.
11. Ποτέ ένας σύνοδος μόνος . Πάντα 2 όπως προβλέπεται και πάντα ο ένας εξ αυτών ρυθμίζει την κυκλοφορία πέριξ του οχήματος.
12. Ο οδηγός κατά την διάρκεια της αποκομιδής και ενώ το όχημα είναι σταματημένο δεν κατεβαίνει ποτέ από αυτό παρά μόνο όταν το όχημα έχει βλάβη ή είναι εκτός λειτουργίας. Ο οδηγός πάντα πρέπει να είναι στην θέση του οδηγού.
13. Δεν νοείται συνοδός αριστερά του οχήματος ενώ αυτό είναι σταματημένο για αποκομιδή παρά μόνο για την διαδικασία του κουμπωματος του κάδου και μόνο.
14. Δεν ανεβαίνουν οι συνοδοί στα σκαλοπάτια ενώ βλέπουν όχημα να πλησιάζει παρά μόνο αν σταματήσει. Τότε ανεβαίνουν. Παραμένουν σε όλη την διαδικασία δεξιά του οχήματος.
