“Δεύτερη δουλειά” Δημοτικών και Δημοσίων Υπαλλήλων - Κίνδυνος ακόμη και απόλυσης

Ένα πολύ συχνό πλέον φαινόμενο, αυτό της απασχόλησης υπαλλήλων Ο.Τ.Α. ή υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. με ιδιωτικό έργο ή εργασία, καθότι οι σημαντικές περικοπές στους μισθούς και η κατάργηση των δώρων και του επιδόματος αδείας έχουν επιφέρει σημαντική υποβάθμιση του επιπέδου ζωής των δημοτικών υπαλλήλων.
Πολλοί υπάλληλοι καταφεύγουν τα τελευταία χρόνια στη λύση της εύρεσης παράλληλης εργασίας, με σκοπό να αυξήσουν τις αποδοχές τους και να αποκαταστήσουν κατά το δυνατό τα εισοδήματά τους στο προ της κρίσης επίπεδό τους.
Ένας μεγάλος αριθμός αυτών ζητά άδεια από την Υπηρεσία τους, προκειμένου να ασκήσει εμφανώς και νόμιμα μία παράλληλη δραστηριότητα, ενώ επιπλέον υπάρχουν κάποιοι, οι οποίοι κάνουν αυτό άνευ σχετικής άδειας, ευελπιστώντας ότι κανείς δεν θα το αντιληφθεί και μερικοί ακόμα που δεν διστάζουν να συμμετέχουν σε εμπορικές εταιρείες.
Αυτή η δεύτερη κατηγορία υπαλλήλων θα πρέπει να γνωρίζει ότι είναι ιδιαιτέρως «επικίνδυνο» το μονοπάτι που έχουν διαλέξει, καθότι η άνευ άδειας άσκηση ιδιωτικού έργου και η συμμετοχή σε εμπορικές εταιρείες συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην απόλυση, ενώ όσοι απασχολούνται παρανόμως με ιδιωτικά έργα δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσουν και ποινικές ευθύνες.

Τι ισχύει για την απασχόληση με ιδιωτικό έργο ή εργασία;
Σύμφωνα με το ά. 38 του ν. 3584/2007 «Κώδικας Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων» (Φ.Ε.Κ. Α’ 143/28.06.2007), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει «1. Απαγορεύεται η άσκηση στους υπαλλήλους ιδιωτικού έργου ή εργασίας με αμοιβή, 2. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η άσκηση με αμοιβή έργου ή εργασίας που συμβιβάζεται με τα καθήκοντα της θέσης του υπαλλήλου και δεν παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας του, κατόπιν αποφάσεως του αρμόδιου προς διορισμό οργάνου, ύστερα από σύμφωνη γνωμοδότηση του υπηρεσιακού συμβουλίου, η οποία μπορεί να ανακληθεί με τον ίδιο τρόπο. Η άδεια χορηγείται για συγκεκριμένο έργο ή εργασία, 3. Απαγορεύεται στον υπάλληλο η κατ’ επάγγελμα άσκηση εμπορίας, 4. Ειδικές απαγορευτικές διατάξεις διατηρούνται σε ισχύ, 5. Ο υπάλληλος επιτρέπεται να αποκτά αυτοκίνητο δημοσίας χρήσεως ή να εκμεταλλεύεται αυτό με εκμίσθωση, εφόσον απέκτησε τούτο είτε με γονική παροχή είτε λόγω κληρονομικής διαδοχής είτε λόγω δωρεάς εν ζωή από συγγενή εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως β βαθμού ή από σύζυγο. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μπορούν να ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα τεχνικής φύσης που αφορούν τη χορήγηση αδειών κυκλοφορίας και την εκμετάλλευση δημοσίας χρήσης αυτοκινήτου στις περιπτώσεις αυτού του άρθρου.».
Από τη διάταξη προκύπτει ότι κατ’ αρχάς απαγορεύεται η άσκηση από δημοτικό υπάλληλο ιδιωτικού έργου. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται τέτοια απασχόληση κατόπιν απόφασης από το αρμόδιο προς διορισμό όργανο και σύμφωνης γνώμης του αρμόδιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου, υπό τις εξής προϋποθέσεις: η άσκηση του έργου ή της εργασίας (α) να συμβιβάζεται με τα καθήκοντα της θέσης του υπαλλήλου και (β) να μην παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας του. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η άδεια που δίνεται δεν είναι γενική, αλλά, αντίθετα, αφορά σε συγκεκριμένο έργο ή εργασία. Τέλος, όπως σαφώς προκύπτει από τη διάταξη, το ιδιωτικό έργο ή εργασία δεν μπορεί να σχετίζεται με την άσκηση οποιασδήποτε εμπορικής δραστηριότητας, καθώς αυτή απαγορεύεται ρητώς.

Τι ισχύει για τη συμμετοχή υπαλλήλου σε εμπορικές εταιρείες;
Ένα διαφορετικό ζήτημα από αυτό της απασχόλησης του υπαλλήλου με ιδιωτικό έργο ή εργασία είναι η συμμετοχή του σε εμπορική εταιρεία. Το ζήτημα αυτό ρυθμίζεται από το ά. 39 του ν. 3584/2007 ως εξής: «1. Ο υπάλληλος υποχρεούται να δηλώνει στην υπηρεσία του τη συμμετοχή του σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου οποιασδήποτε μορφής, εκτός των Σωματείων και των Κοινωφελών Ιδρυμάτων. 2. Απαγορεύεται ο υπάλληλος να μετέχει σε οποιαδήποτε εμπορική εταιρεία προσωπική, περιορισμένης ευθύνης ή κοινοπραξία, ή να είναι διευθύνων ή εντεταλμένος σύμβουλος ανωνύμου εταιρείας ή διαχειριστής οποιασδήποτε εμπορικής εταιρείας. Μετά από άδεια ο υπάλληλος μπορεί να μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο ανώνυμης εταιρείας ή γεωργικού συνεταιρισμού με την επιφύλαξη του προηγούμενου εδαφίου. Η άδεια χορηγείται με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία των παραγράφων 1 και 2 του προηγούμενου άρθρου. 3. Απαγορεύεται η απόκτηση από υπάλληλο, σύζυγο αυτού ή ανήλικα τέκνα του μετοχών ανωνύμων εταιρειών που υπάγονται στον ειδικό έλεγχο του Ο.Τ.Α.. Ο υπάλληλος που κατά το διορισμό ο ίδιος, ο ή η σύζυγος του ή τα ανήλικα τέκνα του κατέχουν μετοχές ανωνύμων εταιρειών οι οποίες εμπίπτουν στην απαγόρευση του προηγούμενου εδαφίου ή τις αποκτά κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, λόγω κληρονομιάς, υποχρεούται να υποβάλει σχετική δήλωση στην υπηρεσία του, και εντός ενός έτους είτε να τις μεταβιβάσει είτε να ζητήσει τη μετάταξη του σε άλλον Ο.Τ.Α., Η μετάταξη είναι υποχρεωτική και διενεργείται κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 74 του παρόντος. Κατά το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι τη μεταβίβαση των μετοχών ή την ολοκλήρωση της μετάταξης του, ο υπάλληλος εμπίπτει στο Κώλυμα συμφέροντος του άρθρου 43 του παρόντος. 4. Διατηρούνται σε ισχύ ειδικές διατάξεις που αναφέρονται σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου της παρ. 2 του παρόντος άρθρου και θεσπίζουν πρόσθετους περιορισμούς για τους υπαλλήλους. 5. Επιτρέπεται η συμμετοχή υπαλλήλων με την υπηρεσιακή τους ιδιότητα στη διοίκηση δημοτικών και κοινοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων σε Συνεταιρισμούς ή στη Διοίκηση Ανωνύμων Εταιρειών ή Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης, οι οποίες ελέγχονται από το Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τους Ο.Τ.Α. και τις Δημόσιες Επιχειρήσεις, όταν τούτο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις.».
Όπως φαίνεται από την ανωτέρω παρατεθείσα διάταξη, η συμμετοχή σε προσωπικές εμπορικές εταιρείες (Ο.Ε. και Ε.Ε.), σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.), σε οποιαδήποτε εταιρεία με την ιδιότητα του διαχειριστή, αλλά και σε Δ.Σ. Ανώνυμης Εταιρείας (Α.Ε.) με την ιδιότητα του εντεταλμένου ή του διευθύνοντος συμβούλου είναι απολύτως απαγορευμένη. Αντίθετα, επιτρέπεται, κατόπιν όμως χορήγησης άδειας σύμφωνα με τα ανωτέρω, η συμμετοχή σε Δ.Σ. Ανώνυμης Εταιρείας, χωρίς όμως εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι άνω απαγορεύσεις, για τις οποίες δεν υπάρχει καμία εξαίρεση, εξηγούνται από την γενικώς ισχύουσα αρχή του εμπορικού δικαίου σύμφωνα με την οποία η συμμετοχή σε προσωπική εμπορική εταιρεία ή σε κεφαλαιουχική εμπορική εταιρεία με την ιδιότητα του διαχειριστή ή διευθύνοντος συμβούλου προσδίδει αντικειμενικώς την εμπορική ιδιότητα στον συμμετέχοντα. Η εμπορική ιδιότητα, όμως, είναι πλήρως ασύμβατη με την ιδιότητα του υπαλλήλου, κανόνας από τον οποίο δεν υπάρχουν εξαιρέσεις.

Τιμωρείται η άσκηση ιδιωτικού έργου χωρίς άδεια;
Με το ά. 107 του ν. 3528/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ.» (Φ.Ε.Κ. Α’ 26/09.02.2007), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και ειδικότερα με το ά. 107 αυτού, το οποίο αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ.1 Ν.4325/2015 (Φ.Ε.Κ. Α’ 47/11.05.2015) γίνεται απαρίθμηση των πειθαρχικών παραπτωμάτων των υπαλλήλων. Εκεί ως πειθαρχικό παράπτωμα ορίζονται: «Πειθαρχικά παραπτώματα είναι: α) …, β) κάθε παράβαση υπαλληλικού καθήκοντος που προσδιορίζεται από τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν στον υπάλληλο οι κείμενες διατάξεις, εντολές και οδηγίες, … κε) η άσκηση εργασίας ή έργου με αμοιβή χωρίς προηγούμενη άδεια της υπηρεσίας…». Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι η άσκηση ιδιωτικού έργου ή εργασίας από υπάλληλο (οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν και για τους υπαλλήλους Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Δ.Δ. αυτών) είναι πειθαρχικό παράπτωμα. Πειθαρχικό παράπτωμα όμως συνιστά και η συμμετοχή υπαλλήλου σε εμπορική εταιρεία, καθότι αυτή αποτελεί παράβαση υπαλληλικού καθήκοντος που προσδιορίζεται από τη διάταξη του ά. 39 του ν. 3584/2007.
Για τα ανωτέρω πειθαρχικά παραπτώματα μπορεί να επιβληθεί οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή, συμπεριλαμβανομένης και της οριστικής παύσης, σύμφωνα με το ά. 109 παρ. 4 περ. γ’ του ν. 3528/2007, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 4325/2015 και ισχύει.
πηγή https://www.epoli.gr